Gezondheidszorg in 2024: uitdagingen en evoluties - KANTELPUNT !
Artsentekort en toenemende werkdruk
De huisartsensector kampt nog steeds met een groot tekort. Volgens een artikel in Knack zal het nog minstens negen jaar duren voordat er weer voldoende huisartsen beschikbaar zijn. Gemeenten proberen dit probleem te verlichten door financiële incentives te bieden om artsen aan te trekken. De werkdruk voor artsen blijft echter stijgen, waardoor het ook een uitdaging wordt voor de artsen om zelf gezond te blijven.
Kaat Ieven - LAUREAAT werd uitgeroepen tot Huisarts van het Jaar, een erkenning voor haar inspanningen binnen de eerstelijnszorg om bovenstaande problemen aan te pakken, onder andere door het promoten van groepspraktijken, maar ook door bredere eerstelijnszorg samenwerkingen.
Nieuwe wetgeving en maatschappelijke trends
De gezondheidszorg staat niet alleen voor personeelsuitdagingen, maar ook voor nieuwe wettelijke kaders. Zo werd in 2024 de wet op de patiëntenrechten aangepast, met een grotere rol voor patiëntenorganisaties zoals VZW Patiënt Empowert. Tegelijk blijft 'Dokter Google' een uitdaging: patiënten vertrouwen steeds vaker op online informatie, wat het werk van artsen bemoeilijkt. Bovendien brak het ziekteverzuim in 2024 alle records, wat de druk op de sector verder verhoogt.
Vrouwelijke artsen in de kijker
Een opmerkelijke positieve trend: vrouwelijke artsen scoren beter op diverse kwaliteitsindicatoren. Patiënten voelen zich vaker op hun gemak bij 'Mevrouw Doktoor', al gaat dit soms gepaard met ongepaste avances bij patiënten. Daarnaast komt er steeds meer aandacht voor seksisme in de gezondheidszorg. Hiermee bedoelen we vooral de medische benadering van mannen en vrouwen. Onderzoek toont aan dat medische richtlijnen vaak gebaseerd zijn op het mannelijke lichaam, terwijl vrouwen andere symptomen kunnen vertonen bij dezelfde aandoening. Zo presenteren vrouwen bijvoorbeeld vaker atypische klachten bij een hartinfarct, zoals kortademigheid en vermoeidheid, terwijl artsen traditioneel letten op pijn op de borst.
Sectorbrede uitdagingen
Naast de problemen in de eerstelijnszorg worstelt de volledige zorgsector met financiële en organisatorische hindernissen. Geheime farmaceutische deals namen exponentieel toe, ondanks minister Vandenbroeckes duidelijke standpunt tegen winstbejag in de zorg. Ziekenfondsen verhoogden hun tarieven en ook een bezoek aan de kinesitherapeut dreigt fors duurder te worden. De terugbetalingsvoorwaarden werden strenger, bijvoorbeeld bij tandartsbehandelingen.
Toch groeit het besef dat investeren in preventie noodzakelijk is. Er kwam in 2024 meer aandacht voor bloeddrukcontrole, omdat hypertensie nog steeds een 'stille doder' is.
Verder werd duidelijk dat de kwaliteit van zorg sterk varieert: sommige ziekenhuizen rapporteerden tot vier keer meer overlijdens dan andere. Ondertussen werd in Sint-Niklaas het plan voor een nieuw ziekenhuis door de Raad van State vernietigd, wat de lokale zorginfrastructuur onder druk zet.
Conclusie Het jaar 2024 was voor de zorgsector een bewogen periode met structurele, financiële en organisatorische uitdagingen. Toch klinkt de roep om preventie, samenwerking en innovatie luider dan ooit. De toekomst vraagt om een gezamenlijke inspanning om het zorglandschap duurzaam en kwalitatief te houden.